Ktoś kiedyś powiedział, że polska kuchnia jest najlepszą kuchnią świata. Ktoś inny powiedział z kolei, że polska kuchnia nie jest do syta, a wręcz do bólu. Trudno nie zgodzić się z tymi stwierdzeniami choćby dlatego, iż przez terytorium Polski przemierzały różne narodowości Europy i świata, tak z południa na północ, jak ze wschodu na zachód, pozostawiając w polskiej kuchni najróżniejsze elementy swoich kuchni narodowych. Polacy zawsze chętnie włączali do narodowej kuchni to, co było najlepsze. Mamy zatem w polskiej kuchni duże wpływy kuchni włoskiej, francuskiej, tureckiej, rosyjskiej, jak również orientalnej.

Dom Polonii kontynuuje tradycję kuchni staropolskiej, na którą składają się różne kuchnie począwszy od najistotniejszej kuchni myśliwskiej, poprzez kuchnię szlachecką, ziemiańską czy kresową (wileńską, lwowską). Co składa się na sukces kuchni Domu Polonii? Przede wszystkim zaopatrzenie w najlepsze surowce - składniki receptur, odpowiednie urządzenia do obróbki termicznej, choćby zamkowa wędzarnia „na gorąco”, w której odbywa się wędzenie najróżniejszych wędlin i mięs.

Poza tym na podzamczu znajduje się wędzarnia „na zimno”, bez której dawne dworki, pałace nie mogły się obyć. W tejże wędzarni przygotowuje się jedną z najbardziej pożądanych wędlin, tak zwany „Kindziuk”. Przygotowuje się ją i wędzi około trzech miesięcy. Może ona śmiało konkurować z Proszutto czy Karpacio.

Asortyment wędlin, którym chlubi się kuchnia Domu Polonii jest bardzo bogaty. Są to: szynka z dzika, polędwica z jelenia, kiełbasa z dzika, pieczeń z sarny, szynki i balerony, polędwice wieprzowe itp. Do wspaniałych wędlin serwowane są najróżniejsze sosy zimne, jak również chleb z zamkowej piekarni, przygotowany na naturalnym zakwasie, w dzieży lipowej, a następnie pieczony na liściach chrzanu, tataraku czy dębu.

Ponieważ Zamek pułtuski usytuowany jest nad Narwią, w karcie menu królują najróżniejsze ryby od szczupaka faszerowanego- króla zimnych przekąsek, poprzez smażone lub duszone w sosach sandacze, liny, okonie, aż po jesiotry i sumy. Zamkowa kuchnia wyposażona jest w dwa ogromne baseny oraz wspaniałe akwarium znajdujące się w restauracji „Pod Złotym Jeleniem”, które to zapewniają świeżą rybę na potrzeby gości.

Polska kuchnia nie może obyć się bez dań z dziczyzny, a że Puszcza Biała tuż tuż, to i zwierzyny nie braknie. Już król Jagiełło doceniał zasobną w zwierzynę naszą puszczę. Robił w niej zapasy na wszystkie wojenne wyprawy między innymi na bitwę pod Grunwaldem.

Dzisiejsza karta menu restauracji „Karmazynowej” pełna jest potraw z dziczyzny i runa leśnego. Na pierwszym miejscu należy wymienić „Schab z dzika po Bartnicku”, czyli w sosie miodowo-piwnym. Niedaleko Pułtuska, w Puszczy Białej, znajduje się rezerwat „Bartnia”, w którym to właśnie bartnicy w taki sposób przyrządzali schab z dzika. Poza potrawami z dzika podawana jest „Sarna duszona w sosie wiśniowym”, czy też z „Jeleń po Królewsku”.

„...Do mej rzeki, jak do czary,
Przysiadł bokiem zamek stary;
Pije blask jej i pogodę
I wspomina lata młode.”

Moja rzeka
Wiktor Gomulicki

O tym, że dziczyzną pułtuski Zamek stoi, świadczy to, że nie tylko w restauracjach, ale i na imprezach plenerowych serwowane są: dziki z rożna, kiełbasa z dzika w pętach wprost z wędzarni, bażanty z rusztu czy pasztety z zająca. Wszystko to odbywa się w malowniczo położonej, nad samą Narwią „Tawernie”. Tam również można być świadkiem unikatowego pieczenia ciasta na rożnie, czyli polskiego sękacza, nazwanego inaczej babą z rożna.

Cukiernia zamkowa przyrządza, na potrzeby naszych gości, najróżniejsze ciasta. Od wielkanocnych mazurków, bab piaskowych, tiulowych, poprzez różnego rodzaju serniki, makowce, keksy, pierniki, ciasta drożdżowe, maślane ciasteczka, na tortach śmietanowych czy czekoladowych z marcepanem skończywszy.

Nie sposób w kilkunastu zdaniach opisać zasobność kuchni Domu Polonii, ale warto jeszcze wspomnieć, że chlubą naszej kuchni są: żurek staropolski, chłodnik litewski z szyjkami rakowymi, potrawy z raków, wyśmienita zupa rakowa bądź też turban z raków, jako najbardziej wykwintne danie kuchni szlacheckiej. Jednym z podstawowych dań uroczystych kolacji, poza daniami z ryb, stało się prosię pieczone po polsku, serwowane z kaszą gryczaną i sosem grzybowym.

W zamkowej karcie jest wiele dań z grzybami: pierogi z kurkami czy opieńkami, jak również, danie dla koneserów, borowiki w śmietanie, serwowane w specjalnie wydrążonej bułeczce drożdżowej. Wiele dań w karcie przygotowanych jest z drobiu i tu oczywiście króluje „Kaczka po Hetmańsku”. Jest to połowa kaczki pieczonej z jabłkami podawana z ziemniakami po polsku i kapustą modrą.

Praca w kuchni wymaga wysokich kwalifikacji całego grona kucharzy, jak również działu zaopatrzenia, które starają się z wyposażyć gastronomię w takie surowce i produkty, jakie wymieniają w starych książkach kucharskich L. Ćwiertakiewiczówna czy M. Monatowa. Cała siła kuchni Domu Polonii często opiera się na wiernym wzorowaniu się na recepturach wymienionych wyżej autorek. Tylko sięganie do korzeni naszej historii kulinarnej może zapewnić polskiej kuchni sukces.

Przychodzi to z ogromnym trudem, ponieważ ta wspaniała tradycja kulinarna została przerwana na wiele lat przez zabory, wojny, utratę niepodległości. Cieszy jednak fakt, że coraz częściej wracamy w polskiej gastronomii do starych, sprawdzonych receptur, że polska kuchnia nie ogranicza się do bigosu i kotleta schabowego. Jest o wiele bardziej bogata, pełna doskonałych, smacznych receptur, uwzględniających nasze położenie geograficzne czy klimat. Polska kuchnia bardzo okazale prezentuje się w historycznych obiektach, takich jak Dom Polonii w Pułtusku. Serdecznie i z polską gościnnością zapraszamy zatem do naszego Zamku w myśl polskiego przysłowia: „Gość w dom, Bóg w dom”.

Michał Kisiel

Stowarzyszenie "Wspólnota Polska"
Dom Polonii w Pułtusku
Hotel - Restauracje - Rekreacja
Centrum Konferencyjne

06-100 Pułtusk - Zamek
tel. (023) 692 90 00 - centrala
fax. (023) 692 36 20, 692 05 24
www.dompolonii.pultusk.pl
e-mail: info@dompolonii.pultusk.pl
sekretariat@dompolonii.pultusk.pl